غزل شماره 66 حافظ: بنال بلبل اگر با منت سر یاریست

به گزارش صنایع 90، غزل شماره 66 حافظ در استقبال از غزل خواجوی کرمانی ساخته و پرداخته شده است. حافظ در چند بیت در مقام مقابله با خواجوی کرمانی نیز برآمده است. حافظ در این غزل عاشقانه جمال معشوق و دلیل عاشقی و دلداری را برتر از زیبایی چشم، زلف و رخسار می داند و در انتهای غزل خویش را به کم آزار بودن و ناله نکردن در حضور معشوق توصیه می نماید.

غزل شماره 66 حافظ: بنال بلبل اگر با منت سر یاریست

خبرنگاران | سرویس فرهنگ و هنر

بنال بلبل اگر با منت سر کمکست

که ما دو عاشق زاریم و کار ما زاریست

در آن زمین که نسیمی وزد ز طره دوست

چه جای دم زدن نافه های تاتاریست

بیار باده که رنگین کنیم جامه زرق

که مست جام غروریم و نام هشکمکست

خیال زلف تو پختن نه کار هر خامیست

که زیر سلسله رفتن طریق عکمکست

لطیفه ایست نهانی که عشق از او خیزد

که نام آن نه لب لعل و خط زنگاریست

جمال شخص نه چشم است و زلف و عارض و خال

هزار نکته در این کار و بار دلداریست

قلندران حقیقت به نیم جو نخرند

قبای اطلس آن کس که از هنر عاریست

بر آستان تو مشکل توان رسید آری

عروج بر فلک سروری به دشواریست

سحر کرشمه چشمت به خواب می دیدم

زهی مراتب خوابی که به ز بیداریست

دلش به ناله میازار و ختم کن حافظ

که رستگاری جاوید در کم آزاریست

〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰

تعبیر فال حافظ شما

مال و ثروت جهان تمام شدنی است پس آنقدر در به دست آوردن آن طمع کار نباش و دم از پول مزن که از دید اهل ادب و معرفت خواهی افتاد. رسیدن به مقصود کار آسانی نیست. صداقت و ایمان می تواند تو را در بدست آوردن هدفت کمک کند. ریا و دورویی را از خود دور کن و با مردم با انصاف و خوبی رفتار کن.

〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰

شاهد فال:

غزل شماره 67 - یا رب این شمع دل افروز ز کاشانه کیست

〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰 〰

غزل شماره 66 حافظ با صدای علی موسوی گرمارودی

کد مولتی مدیا

دانلود

فیلم اصلی

معنی و تفسیر غزل شماره 66 حافظ

بیت اول

بنال بلبل اگر با منت سرِ کمکست

که ما دو عاشقِ زاریم و کارِ ما زاریست

ای بلبل اگر هوای کمک و رفاقت با من داری پس بنال و فریاد کن، زیرا ما هر دو عاشقیم و ذلیل و کارمان ناله و فغان است. یعنی تو عاشق گُلی و من عاشق جانانم و مقتضای حال عاشق ناله و زاری است پس اگر خیالِ کمک با من داری بیا بنالیم و فریاد و فغان کنیم.

✦✦✦✦

بیت دوم

در آن زمین که نسیمی وزد طره دوست

چه جایِ دَم زدنِ نافه های تاتاریست

در جایی که از طره جانان نسیمی وزد یعنی بوی طره جانان به مشام برسد، دیگر چه جای تنفس نافه های تاتاری است. یعنی در آن زمان نافه های تاتاری قابل بوییدن نیستند. حاصل کلام اینکه در مقابل بوی طره جانان، بوی نافه های تاتاری نامعتبر است. [نسیم = باد ملایم / دم زدن = در لغت به معنی نفس کشیدن ولی در اصطلاح تکلم کردن است / تاتار = اسم قوم مشهوری ساکن در منطقه تاتار است که آهوهایی با مشک خوشبو داشته است.]

✦✦✦✦

بیت سوم

بیار باده که رنگین کنیم جامه زرق

که مستِ جامِ غروریم و نام هوشکمکست

باده بیار که خرقه ریا و تزویر را رنگین کنیم زیرا با اینکه مستِ باده غروریم، اما ناممان به هوشکمک معروف شده. یعنی با وجود این مستی غرور، نام هوشکمک به خود نسبت دادن مان ناشی از خرقه ریا است. پس اکنون باید این خرقه ریا را با باده رنگین کنیم تا سبب ازاله این دو صفت شود.

✦✦✦✦

بیت چهارم

خیالِ زلفِ پختن نه کارِ هر خامیست

که زیرِ سلسله رفتن طریقِ عکمکست

خیال گرفتار شدن به زلف تو کارِ خامان و ناپختگان نیست زیرا گرفتار زنجیر شدن و به زیر سلسله رفتن کارِ عیاران است نه کارِ احمق ها، زیرا کسی که احمق و خام باشد خود را به آن ورطه نمی اندازد.

✦✦✦✦

بیت پنجم

لطیفه ایست نهانی که عشق از او خیزد

که نامِ آن نه لبِ لعل و خطِ زنگاریست

لطیفه، یک حالت نهانی است که عشق از آن برمی خیزد و نامِ آن لطیفه شیرین، لبِ لعل و خط سبز نیست. یعنی آنچه دل عاشق را ربوده و به خود جذب می نماید خط و خال و لب لعل نیست.

✦✦✦✦

بیت ششم

جمال شخص نه چشم ست و زلف و عارض و خال

هزار نکته در این کار و بارِ دلداریست

زیبایی انسان منحصر به چشم و زلف و گونه و خال نیست بلکه هزار نکته دقیق در کارِ عشق و دلداری وجود دارد.

✦✦✦✦

بیت هفتم

قلندرانِ حقیقت به نیم جو نخرند

قبایِ اطلس آن کس که از هنر عاریست

مجردان حقیقت یعنی اهل الله به نیم جو نمی خرند قبای اطلس آن کس را که از هنر عاری است. یعنی خالی از هنر است. حاصل سخن: اهل معرفت، بی معرفتان را به هیچ نخرند و به آنها اعتنا نکنند اگر چه با لباس های فاخر متجلی و متزین باشند.

✦✦✦✦

بیت هشتم

بر آستانِ تو مشکل توان رسید آری

عروج بر فلکِ سروری به دشواریست

رسیدن به آستان تو مشکل به نظر می رسد؛ بلی، عروج به فلکِ سروری سخت است. یعنی وصول به مقام کبرا و عظما مشکل است؛ و برای هر کس مقدور نیست. [رسیدن به آستان تو همان عروج بر فلکِ سروری و صعود به آسمان سعادت است.]

✦✦✦✦

بیت نهم

سحر کرشمه چشمت به خواب می دیدم

زهی مراتبِ خوابی که بِه ز بیداریست

هنگام سحر اشاره وصل جانان را در خواب دیدم. چه خوش است مراتب خوابی که بهتر از بیداری است. یعنی خوابی که در آن اشاره به وصال باشد بهتر از بیداری است که در آن ایماء و اشاره به وصل نباشد. [کرشمه = در لغت به اشارات چشم و ابرو گویند / به خواب = در رویا]

✦✦✦✦

بیت دهم

دلش به ناله میازار و ختم کن حافظ

که رستگاریِ جاوید در کم آزاریست

ای حافظ، دلش را با ناله و گریه و زاری آزاد نده و ناله را تمام کن. زیرا صلاحِ ابدی کُلاََ در ترک آزار است. یعنی فلاح و نجات ابدی در این است که هیچ کس را اذیت و آزار نرسانی و علی الخصوص جانان را.

منبع: توضیح سودی، انتشارات نگاه.

منبع: setare.com
انتشار: 10 اسفند 1399 بروزرسانی: 10 اسفند 1399 گردآورنده: sanaye-90.ir شناسه مطلب: 1486

به "غزل شماره 66 حافظ: بنال بلبل اگر با منت سر یاریست" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "غزل شماره 66 حافظ: بنال بلبل اگر با منت سر یاریست"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید