سایه پکن و مسکو در دوره انتقال صلح آمیز قدرت در قزاقستان - صنایع 90

به گزارش خبرنگار گروه بین الملل خبرنگاران، به نقل از regnum.ru، در مطبوعات مستقل قزاقستان، همیشه چین برای خواننده محلی یک تهدید ابدی معرفی شده و روسیه فقط می خواهد از قزاقستان سوء استفاده کند. فقط دموکراسی و جهان متمدن غرب در مورد آینده کشور نگران بوده و فقط اوست که به نور سلطان (آستانه) کمک خواهد کرد.

ژئوپولیتیک اصطلاحی است که در خود واژه مفهوم آن بیان شده است. اساساً سیاست و جغرافیا وضعیت کنونی و آینده یک کشور را تعیین می کنند. در برخی از کشورها، تقریباً همه چیز را تعیین می کند؛ در برخی دیگر، تأثیر عامل جغرافیایی در سرنوشت کشور کمتر آشکار است.

با نگاهی به آینده نزدیک، درمی یابیم که قزاقستان تبدیل به کشوری که در نقطه تلاقی منافع بین المللی واقع شده است، خواهد شد. این کشور همانند پلی بین جهت جاده جدید ابریشم، به رهبری چین و اتحادیه اقتصادی اوراسیا تحت رهبری مسکو می باشد. جغرافیای نورسلطان (آستانه) منافع زیادی برای چین و روسیه داشته و از این رو انتظار می رود که واشنگتن را نیز به خود جذب کند.

رشد انفجاری احساسات اپوزیسیونی و ناسیونالیستی در سالهای اخیر، بی دلیل در قزاقستان به وجود نیامد. مثل همیشه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا در جمهوری شوروی سابق طرح کلاسیک خود را بازی کردند. از طریق سازمان های غیردولتی، رسانه های خصوصی، اینترنت، بنیادها و شبکه های اجتماعی، پتانسیل تظاهرات آماده شد تا در آینده نزدیک کشور را از چین و روسیه دور کند.

اگر به مطبوعات مستقل قزاقستان نگاهی بیندازید، به راحتی می توان فهمید که موضع طرفدار غرب در آن به طور حتم خواننده محلی را فقط به سوی آن سوق می دهد، علاوه بر آن در این مطبوعات، چین یک تهدید ابدی است و روسیه فقط می خواهد از قزاقستان استفاده کند. فقط دموکراسی و جهان متمدن در مورد آینده کشور نگران است و فقط غرب به نور سلطان (آستانه) کمک خواهد کرد.

تلاش برای تبدیل قزاقستان به یک منطقه، که نه تنها ارتباط زمینی با چین و اروپا را قطع کند، بلکه ارتباط لجستیکی روسیه با کشورهای آسیا نیز قطع شود، برای کرملین آشکار بود. پکن و مسکو کاملاً درک می کنند که امتیازات اخیر به مخالفان، که تحت فشار نظربایف آنها را اجرا کرد، تنها قدم اول هستند. در آینده، رئیس سابق قزاقستان، مجبور خواهد شد تصمیمات رادیکال بیشتری بگیرد، که هم به روسیه و هم به چین ضربه بزند. بیشتر منطق حوادث نیز کاملاً آشکار است.

قبل از زمانی که نظربایف رهبر دولت قزاقستان شود، وی دبیر حزب اتحاد جماهیر شوروی بود و بنابراین قزاقستان کنونی را نه به عنوان یک دموکرات لیبرال بلکه به عنوان یک رهبر شوروی ایجاد کرد، از این رو، او یکی از معدود کسانی است که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اهمیت ارتباط بین مردم را درک کرده و به آن توجه داشت، ارتباط با مسکو را قطع نکرده و برای مدت طولانی فرمت اوکراینی روس هراسی طرفدار غرب را نمی پذیرفت. با وجود این، او یک دولت ملی را از قزاقستان ایجاد کرد و به همین دلیل در طول چندین دهه حاکمیت خود اکثر روس ها را از پست های دولتی حذف کرد. در نتیجه، غرب نتوانست از این ویژگی علیه او استفاده کند و سعی کرد از کارت های دیگری چون کارت ملی برای بازی استفاده کند.

جهت تجاری

برنامه های چین برای جهانی سازی خشکی همیشه شامل پتانسیل حمل ونقلی قزاقستان و قرقیزستان بوده است، در عین حال، روسیه یک کوریدور منحصر به فرد است که قادر است نه تنها لجستیک را تأمین کرده، بلکه همچنین می تواند از آن قطعاً حفاظت کند، با وجود این، اگر قزاقستان، که کانون جغرافیایی این جهت است، تحت امر کاخ سفید رود، دیگر اهمیتی ندارد. در این شرایط، این کشور دیگر یک کانون جغرافیایی نبوده، بلکه یک مانع غیرقابل تحمل برای هر دو بازیگر خواهد شد.

به همین دلیل از بسکمک جهات، غرب جنبش های ملی گرای غربی و احساسات اعتراضی را به شدت به سمت خود سوق داد. و نظربایف، علی رغم عقیده اش از نیاز به دوستی میان ملت ها، به تدریج شروع به اعطای امتیازات بیشتری به مخالفانی که در واشنگتن تشکیل شده بود، کرد و نه در نورسلطان.

با بازی رسمی نورسلطان (آستانه) به عقب، پکن و مسکو یک سناریوی پیشگیرانه را اجرا کردند: استعفای زودهنگام نظربایف از قدرت در حالی که وی نفوذ خود را با انتقال به پست دیگری حفظ می کند.

قاسم جومارت توقایف، به سمت مدیر اجرایی موقت دولت منصوب شد، که زمانی در سفارت اتحاد جماهیر شوروی در جمهوری خلق چین خدمت می کرده است. او در راه پیشرفت حرفه ای خود از دستکمک تا نخست وزیری را طی کرده است، و از موقعیت ژئوپولیتیکی میانه قزاقستان آگاه بوده و از این رو برای این نقش مناسب است.

رئیس جدید کشور پیشتر گفته بود که به برنامه های اتحادیه اروپا در نیمه اول سال 2019 برای تصویب یک استراتژی جدید برای همکاری با آسیای مرکزی، باید از جنبه مهمی نگریست. او مانند نظربایف تأکید کرد که برای این منظور اتحادیه اروپا ابتدا نیاز به ایجاد همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا دارد، که این جمهوری با روسیه از اعضای آن است. این امر بار دیگر تأییدی بر برنامه ریزی خروج نظربایف توسط نیروهای سه پایتخت بود.

لازم است که به این نکته اشاره کرد که نظربایف مدت کوتاهی قبل از بیانیه رسمی در حضور مردم، گفتگوی تلفنی با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه داشته است. و سپس، پس از استعفای نهایی، او به طور فوری به پکن رفت.

البته، قزاقستان جدید باید سیاست های ظریفی را دنبال کرده، با روسیه، اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا و چین ارتباط برقرار کند. بنابراین، واشنگتن برای جلب رضایت دوباره به روابط با این کشور تلاش زیادی خواهد کرد، با وجود این، اقدامات پیشگیرانه راه های رادیکال را از بین برده است.

به این ترتیب که نظربایف هنگام خروج، به عنوان یک فیوز، اهرم های کنترل اضطراری را رها نکرد. او رئیس شورای امنیت باقی مانده، و پست عضویت در شورای قانون اساسی و ریاست حزب نور اوتان را همچنان حفظ کرده است.

به این ترتیب بازی قزاقستان، پکن و مسکو شکل گرفت.