دریاچه ای با عمق 7 در گرم ترین نقطه زمین - صنایع 90

حمیرا حیدریان| در تابستان سال 1395 بخش بزرگی از کویر لوت که بین سه استان کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی واقع شده به عنوان نخستین جاذبه طبیعی کشور در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار گرفت. این اتفاق تحول بزرگی در شرایط اقتصادی و جهانگردی منطقه لوت بویژه در مناطق حاشیه ای آن به وجود آورده است، به طوری که میزان ورود و بازدید جهانگردان از این جاذبه طبیعی بکر به طور چشمگیری افزایش داشته است.

کلوت ها، ریگ یلان، جنگل نبکا، رود شور، منطقه گندم بریان (گرم ترین نقطه زمین) از جمله جاذبه های کویری شهداد بشمار می رود. اما از دوسال قبل در دل این کویر و در نقطه جوشان آن زیست هر جنبنده ای در آن چندان ممکن نیست، با بارندگی های فصلی دریاچه ای به وجود آمد که امروز به آن دریاچه لوت گفته می شود نامی که به گفته کارشناسان پیشینه تاریخی دارد و به گود مک سر مشهور است.

حال این دریاچه زیبا در دل کویر نه تنها پدیده شگفت انگیزی را جلوی چشم جهانگردان و دوستداران طبیعت باز کرده بلکه میزبان پرندگان مهاجری است که صد ها کیلومتر مسافت را از مقصد سیبری به این نقطه طی کرده اند و از این خان گسترده بهره می برند؛ اما اینکه عمر این دریاچه زیبا و میزبانی از پرندگان و دوستداران آن ها تا چه زمانی باشد سؤالی است که مسئولان به آن پاسخ می دهند.

از دو سال قبل با بارش های متناوب در منطقه بیابان لوت و طغیان آب به سمت راور و شهداد گود مک سر آبگیری شد. با پر شدن این گودال پرندگان مهاجر نیز به این منطقه آمدند. بیابانی که به دلیل گرمای بسیار بالا هیچ جنبده ای در آن زندگی نمی کرد حالا مقصد پرندگان مهاجر شده است.

مدیرپایگاه محوطه میراث جهانی کویر لوت شهداد ضمن بیان این مطلب گفت: دریاچه ای که امسال بواسطه بارش های باران و سیلاب ها در کویر شهداد ایجاد شده است پدیده جدیدی نیست. از قدیم این منطقه به نام گود مک سر شناخته می شود و افراد محلی از آن نمک برداشت می کردند.

مشخص افضلی با بیان اینکه این دریاچه به دنبال بارش های متناوب دو سال اخیر شکل گرفته، افزود: عمق این دریاچه حدود هفت متر است و مساحت 60 هکتاری دارد. در صورت ادامه فرایند بارندگی و آبگیری آن می توان به ماندگاری این دریاچه با توجه به گرم بودن این منطقه و بالا بودن میزان تبخیر آب، امیدوار بود.

افضلی شرح داد: تلاقی دریاچه جوان لوت با طبیعت منحصر به فرد منطقه، زیبایی دوچندانی پدید آورده و از زمان تشکیل دریاچه تا پیش از شیوع بیماری کرونا شاهد سفر جهانگردان داخلی و خارجی برای بازدید از این پدیده طبیعی بوده ایم؛ به طوری که در برخی هفته ها، نزدیک به 6 هزار نفر از این منطقه بازدید می کرده اند.

وی با اشاره به وسعت منطقه لوت و کاهش نگرانی بازدیدکنندگان از ابتلا به این بیماری در این منطقه گفت: باتوجه به اینکه منطقه از وسعت زیادی برخوردار است، بازدید از این دریاچه تعطیل نیست، اما آنچه نگران کننده است، عدم رعایت پروتکل های بهداشتی از سوی مردم است.

متأسفانه افرادی نیز که بهداشت فردی را رعایت کرده و از ماسک و دستکش استفاده می کنند، با بی توجهی به محیط زیست و طبیعتی که متعلق به همه است، وسایل شخصی و استفاده شده خود را در محیط رها می کنند.

این اتفاق باعث ایجاد آلودگی در منطقه خصوصاً دریاچه می شود که پرندگان نیز در آن زیست می کنند. این کار نه تنها به محیط زیست آسیب می زند بلکه از نظر زیبایی نیز چهره منطقه را تحت تأثیر قرار می دهد. لازم است در این خصوص فرهنگ سازی بیشتری صورت گیرد.

وی با اشاره به ثبت جهانی بیابان لوت اظهار داشت: این دریاچه در عرصه بیابان لوت قرار گرفته است و مساحت این بیابان که به ثبت جهانی رسیده است به صورت مرتب مورد ارزیابی یونسکو قرار گرفته است. نتیجه ارزیابی های این سازمان مثبت است. باید شرایط آن را ارتقا بدهیم و در این جهت می توانیم از تجارب کشور های دیگر مانند مراکش و نامیبیا استفاده کنیم.

وی جذب هزاران جهانگرد داخلی و خارجی را باعث افزایش رونق اقتصادی منطقه و ورود تور های جهانگردی را از مزایای دریاچه لوت دانست و اظهار داشت: این یک امتیاز بزرگ است. وجود چنین جاذبه ای در دل کویر باعث جذب سالانه هزاران جهانگرد در این منطقه در پیش از شیوع بیماری کرونا شده بود. با خاتمه یافتن این بیماری باز هم شاهد افزایش جهانگرد خارجی خواهیم بود.

در حال حاضر روزانه جهانگردان داخلی از این منطقه بازدید می کنند، اما باید توجه داشته باشیم که وقتی حجم زیادی جهانگرد وارد منطقه ای با امکانات محدود می شوند، مشکلاتی به وجود می آورد. افضلی به مساحت بیابان لوت اشاره کرد و ادامه داد: این بیابان حدود 175 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد که بیش از 10 درصد مساحت کل کشور را شامل می شود. 40 هزار کیلومتر مربع آن در محدوده جغرافیایی استان کرمان است و این دریاچه در عرصه بیابان قرار گرفته است.

مدیرپایگاه محوطه میراث جهانی کویر لوت شهداد به زیست پرندگان مهاجر در دریاچه لوت نیز اشاره کرد و گفت: پرندگان مهاجر هرساله از سمت سیبری از این منطقه عبور می کنند که از دوسال قبل تا کنون با آبگیر شدن دریاچه در این منطقه حضور دارند.

متأسفانه به علت شوری آب برخی از پرندگان تلف شده اند. این جزو اکوسیستم و طبیعت محسوب می شود. اما آنچه باعث نگرانی بیشتر است محافظت از این پرندگان مهاجر است که در زمان اقامت خود شکار نشوند. در این رابطه دستگاه قضایی ورود کرده است و با شکارچیان متخلف برخورد قانونی می شود.

وی با تأکید بر حفظ و احیای منابع طبیعی افزود: در حال حاضر تیم تحقیقاتی در خصوص حفظ و نگهداری این دریاچه با برگزاری گارگاه های تخصصی در حال بررسی هستند. مهم ترین عامل حفظ حیات این دریاچه بستگی به میزان بارندگی های فصلی و آبگیری این گودال دارد. امیدواریم شاهد تناوب بارندگی و ماندگاری این دریاچه زیبا در دل کویر باشیم.

منبع: رونامه ایران