آثار رهبانی ارامنه ایراندر میان اروپاییان مشهور است، حضور مرمتگران ارمنی و ایرانی در کلیساها
به گزارش صنایع 90، پایگاه کلیساهای تاریخی ایران در تاریخ هفتم شهریور ماه 1383 به دستور ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و با همکاری شورای خلیفه گری ارامنه تهران در محل کلیسای مریم مقدس شروع به فعالیت کرد.
جهت دریافت خدمات بازسازی ساختمان با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. از طراحی پلن بازسازی تا اجرای جز به جز بازسازی منزل، ویلا و ساختمان اداری تخصص ماست.
مهم ترین اثر این پرونده کلیسا تادئوس مقدس(قره کلیسا) است که ارزش قداست آن در بین پروان حضرت مسیح(ع) فراتر از مرهای ایران است و محل تدفین یکی از حواریون در سال 66 میلادی است. مجموع دیر تادئوس مقدس به همراه چهار نمازخانه و دو قبرستان در اطراف آن، در استان آذربایجان غربی واقع شده است.
دیگر اثر این پرونده کلیسا استپانوس مقدس است که در 97 کیلومتری کلیسای تادئوس مقدس در استان آذربایجان شرقی نهاده شده و ارزش فوق العاده ای از حیث تزیینات معماری و تاریخی دارد. این کلیسا از آثار قرن هجدهم میلادی است که در نزدیکی روستا دره شام نهاده شده. همچنین دره شام دارای یک کیلسا با قدمت 400 سال به نام مریم مقدس و کلیسای آندره ورتی یا چوپان در ساحل رود ارس و قبرستان تاریخی است. در دوازده کیلومتری جنوب ماکو و در مجاورت روستای بارون، کلیسای مریم یا زورزور نهاده شده که دریاچه سد بارون در زیر پای آن پهنه گسترانیده است.
شرلی آودیان، مدیر پایگاه میراث دنیای کلیساهای ایران با اشاره به آن که طی 6 سال گذشته سعی در ایجاد شبکه منسجمی از ارتباطات میان سازمان های دولتی، مردم محلی و نهادهای مذهبی به عنوانسه ضلع کلیدی حفاظت این مجموعه داشته است، گفت: طی این سال ها اقداماتی ازجمله مستندنگاری کلیه کلیساهای ایران با اطلاعاتی نظیر موقعیت جغرافیایی، رولوه و نقشه برداری دقیق، به همراه مجموعه کامل تصویری شامل عکس و فیلم بیش از 300 کلیسا اجرا شده است که برای چاپ در کتاب جامع کلیساهای ایران که به دو زبان فارسی و انگلیسی آماده شده است.
او با تاکید برآن که طرح بازسازی کلیه کلیساهای ثبت دنیای تهیه و تدوین شده است، توضیح داد: باتوجه به آن که بازسازی های اجرا شده در سال های گذشته صرفا بازسازی های اضطراری و بدون طرح بودند، کوشش شد تا طرح بازسازی این بناها آماده و پس از تایید در کمیته هیات راهبردی و شورای فنی استان ها بر اساس الویت و اعتبارات بودجه ای در چند مرحله به اجرا درآیند. این برنامه در قالب یک برنامه بازسازیی 10 ساله از سال 1393 زمان بندی شده است.
به گفته آودیان، طی این سال ها بازسازی برج ناقوس کلیسا استپانوس در سه طبقه، بازسازی نقاشی های داخلی صحن اصلی کلیسای استپانوس، بازسازی کلیسا ثبت دنیای چوپان به صورت کامل همراه با محوطه سازی و ساماندهی راستا دسترسی به همراه نورپردازی، بازسازی اضطراری کلیسا مریم مقدس، ساخت راستا دسترسی سنگفرش از داخل روستا به سمت کلیسا، بازسازی سطوح شیب دار سنگی پشت بام کلیسا تادئوس مقدس، بازسازی کلیه اتاق های همجوار و حجره های محوطه پیرامونی کلیسا تادئوس مقدس، بازسازی مقبره ثبت دنیای ساندخت مقدس در مجموعه جانی قره کلیسا اجرا شده است. بازسازی و آماده سازی بخشی از فضاها جهت اسکان میهمانان، ایجاد فضاهای نمایشگاهی در محوطه مجموعه ها که شامل فضاهای معرفی، موزه، فروشگاه های صنایع دستی، بوفه، کافی شاپ و... به منظور ارائه خدمات تسهیلاتی به گردشگران اجرا شده است.
آودیان ادامه داد: درعین حال یکی از مهم ترین اقدامات اجرا شده در سال 98، تهیه و نصب پوشش مسی چند لایه بسیار خاص برای پشت بام کلیسای تادئوس مقدس (قره کلیسا) است. حضور خیرین مسیحی در کنار پایگاه میراث دنیای کلیساهای ایران حائز اهمیت است. با توجه به ارزش دنیای و مذهبی این کلیساها ارتباط با خیرین داخل و خارج از کشور منجر به تسهیل بعضی از کارهای بازسازیی و تجهیز پایگاه و بناها شده است که با کمک اقتصادی آنها محقق شد. ازجمله این کمک ها می توان به تامین اعتبار جهت ساخت لوستر در قره کلیسا و تعویض در چوبی اصلی کلیسا اشاره داشت.
مدیر پایگاه میراث دنیای کلیساهای ایران درخصوص شرایط نامناسب پوشش پشت بام کلیسا تادئوس مقدس که شرایط آن طی سال های گذشته سبب نفوظ رطوبت نزولی به این مجموعه می شد نیز گفت: در زمان ساخت کلیسا پوشش سنگی سطوح شیب دار کلیسا نیمه تمام مانده و همین امر باعث شد که کلیسا با مشکلاتی روبه رو گردد. این مشکل با کمک ارامنه خیر دنیا به وسیله موسسه خیریه برطرف شد و پوشش مسی سه لایه متناسب و کارآمد روی سقف کلیسا نهاده شد و مشکل رطوبت کلیسا حل شد.
به گفته او، پایگاه میراث دنیای کلیساهای ایران باتوجه به حجم عملیات بازسازیی در چند کلیسای دنیای در جهت تهیه اعتبارات مورد احتیاج پایگاه در کنار اعتبارات ملی پایگاه با سازمان ها و ارگان های دیگر تعامل دارد ازجمله سازمان مناطق آزاد ارس و ماکو و انجمن های ارامنه و آشوری. این درحالی است که کارگاه های بازسازیی در طول سال به صورت مستمر فعال است.
مدیر پایگاه میراث دنیای کلیساهای ایران با اشاره به بازسازی گنبد اصلی کلیسا که به گنبد سفید معروف است، گفت: بر اساس مستندنگاری های موجود و طرح بازسازی تایید شده، سنگ های آهکی فرسوده نمای گنبد قدیمی کاملا برچیده شد و با اجرا اصول بازسازی، با ملات های درزگیر ترک ها کاملا بسته و سطوح آب بندی شده است. سنگ های جدید رنگ همگون و کیفیت مناسب با سنگ های قابل استفاده قدیمب و سنگ های هم خوان جدید بازسازی شد. صلیب گنبد کلیسا که بر اثر صاعقه ای که در زمستان 96 در کلیسا رخ داد، سنگ نوک گنبد که نگهدارنده صلیب آهنی است بر اثر صاعقه شکسته شده و به پایین سقوط کرد نموده بود، دوباره پس از برگزاری مراسم تبرک توسط خلیقه اعظم صلیب در جای قبلی خود در همان ارتفاع جایگزین شد.
به گفته آودیان، عموما کارگاه های بازسازیی کلیساها در قالب هیات های مشترک و با همکمک بازسازیگرانی از ارمنستان انجام می گردد. بازسازیگران ایرانی و ارمنی در کنار هم با انتقال تجربیات و اصول بازسازیی یکدیگر کارگاه های بسیار آموزنده و در حین حال پرباری فعالیت می نمایند. برنامه های همکاری سالانه دو کشور و حضور کارشناسان به اختصاص اعتبارات پایگاه بستگی دارد.
او اظهار داشت: درحال حاضر شرایط مجموعه دنیای کلیساهای ایران مناسب است و مشکل خاصی نداریم. بیش از 70 درصد کارهای بازسازیی اجرا شده و شرایط خوبی دارد. در حوزه زیرساخت های گردشگری نیز کارهای زیادی انجام داده ایم. حوادث طبیعی ازجمله زلزله و سیل و ... نیز آسیبی به این مجموعه وارد ننموده است.
به گفته آودیان، مجموعه کلیساهای ایران که در فهرست میراث دنیای یونسکو ثبت شده اند هر سال با افزایش 30 درصدی گردشگران و بازدیدنمایندگان روبه رو ست. در این میان اروپاییان بیشترین شناخت را از این مجموعه کلیساها دارند. تعداد گردشگران آسیایی هم زیاد است.
ایلنا
منبع: گردشبان